cambio climatico

Ashtawan pacha shuktayay tiyan kay chirikunuy yakiwan

Chimay imashinami mirarishka pacha shuktayaykuna shinallatak ima tukuktapash.

Chaypiyay kallarik ishkay chunka patsakwatapik 12 llakikunami watapik tiyan karka, ña kay 2014 watapika 350 hatun llakikunami mirarirka.

Meteorologico Pacha shuktayay nanta mirarishpaka paktami kan chirikunuy yankiwan, allpa chaki, tamya yaku kuntay, waya, akapanakunaka llakipimi churan runakunatak, ashtawankari waklichin tukuchinpash maypi kawsak, llankak kuskakunatak, tarpushkakunatapash waklichin, mikuk yaku kapishkakunapash mapayachin, ayllukunapash tsiraparin.

Pacha shuktayay tukuypak ninan na allikashpapash, wawakunami ashtawan llakipi tukurin, kamsi kaymanta shinallatak paykunapak munay na rikurishpa, mutsurishpa kawsay ushaymantak.

Wawakunami hatunkunawan rikushpaka ashtawan llakitak kapin, kashka pacha shuktayay chayamukpi, kaykunawanmi ñana allí mikuytapash ushanka, tullu paki-kiwishkaymanpash sakirinka na kashpaha unkuywanpash. Pacha shuktayayka wawakunata wasitamanta kichuchinkallami na kashpakarin mama llaktamantapash llukshinkallami. Tayta-mama illa sakirinkallami, ayllumanta karuyashpapash, shuk hatun istakuna llakichi tukun.

Kay maklluykuna pisharichunka shuk sumak llankaytami maskana, ayllukunatak, wawakunatak yachachinkapak imashinami kawsaytak, ima charishkakunatapash mutsuytak ushankapak shuk pacha shuktayay chayamukpika ña yachashka shuyankapak. Yachana wasikunapipash kashnakunata yachachinami, wasikunapik, ayllullaktakunapik wiñachinami kay yachaykunawan tukuy mutsurinkapak.

Washaman Kati